ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ: Παραπλανητική πληροφόρηση προς τους δότες

Χωρίς καμιά επιστημονική βάση για τη σημασία της αποθήκευσης των βλαστοκυττάρων του ομφάλιου λώρου και με πλήρη απουσία ελέγχου λειτουργούν οι ιδιωτικές τράπεζες, που φυτρώνουν - και εξαφανίζονται - σαν τα μανιτάρια στη χώρα μας.

Τα παραπάνω επισημάνθηκαν χτες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας (ΕΑΕ) με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Λευχαιμίας και Λεμφώματος (21-28 Ιούνη 2011). Ενώ σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν αναπτυχθεί 100 ιδιωτικές τράπεζες, στην Ελλάδα το Φλεβάρη του 2010 είχαν καταγραφεί 11, έναντι 17 το 2007. Επίσης, παλιότερα είχαν υποβληθεί 50 αιτήσεις για ιδιωτικές τράπεζες. Την ίδια ώρα υπάρχουν μόνο δύο δημόσιες τράπεζες οι οποίες λειτουργούν με πολλές δυσκολίες, ενώ δεν έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα για την προώθηση των εθελοντών δοτών. Στη δημόσια τράπεζα κατατίθενται βλαστοκύτταρα που μπορεί να τα χρησιμοποιήσει - αρκεί να υπάρχει συμβατότητα - ο οποιοσδήποτε ασθενής σε ολόκληρο τον κόσμο (και να γίνει η λεγόμενη αλλογενής μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων). Στην ιδιωτική τράπεζα αποθηκεύονται βλαστοκύτταρα για ιδία χρήση. «Τα βλαστοκύτταρα, υπογράμμισαν οι επιστήμονες, στην ιδιωτική τράπεζα είναι σχεδόν αδύνατο να χρησιμοποιηθούν απ' τον ίδιο τον ασθενή, γιατί το πιο πιθανό είναι να πάσχουν απ' την ίδια ασθένεια. Ακόμα και ένας που έχει αποθηκεύσει ομφαλοπλακουντιακό αίμα σε ιδιωτική τράπεζα, σε περίπτωση που χρειαστεί μεταμόσχευση θα καταφύγει σε δημόσια τράπεζα. Ετσι όμως στερεί τα "δικά του αιμοπετάλια" από κάποιον άλλο που είναι συμβατός με τα δικά του. Επομένως, είναι παραπλανητική η πληροφόρηση απ' τις ιδιωτικές τράπεζες αναφορικά με τη μελλοντική χρησιμότητα της αυτόλογης κατάθεσης».

Να σημειώσουμε ότι πριν από μια 5ετία η αποθήκευση ήταν πανάκριβη και έφτανε ακόμα και τις 3.000 ευρώ. Σήμερα, ορισμένες εταιρείες, καθώς και ιδιωτικά μαιευτήρια στα πλαίσια των επιχειρηματικών διαγκωνισμών και για να έχουν πελάτες, είτε έχουν μειώσει τις τιμές είτε προσφέρουν δωρεάν την αποθήκευση. Ετσι προσδοκούν να αυξάνουν τα κέρδη τους από αυτή καθ' αυτή την αποθήκευση βλαστοκυττάρων ή να κερδίζουν πελατεία, κάνοντας δήθεν προσφορές. Ενα άλλο μεγάλο ζήτημα που προκύπτει είναι το πόσο τραγικές είναι οι επιπτώσεις από το γεγονός ότι η επιστήμη γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης στην υπηρεσία των πολυεθνικών και της αύξησης των κερδών τους.

Η μεταμόσχευση αιμοπεταλίων χρησιμοποιείται ευρύτατα σε ασθενείς με λευχαιμία και αρκετές φορές είναι η μοναδική θεραπεία γι' αυτούς. Δυστυχώς, όμως, μόνο το 30% των ασθενών διαθέτουν συμβατό αδελφό για να χρησιμοποιηθεί ως δότης. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις η λύση είναι είτε η ανεύρεση κάποιου μη συγγενή δότη ο οποίος είναι συμβατός με τον ασθενή, είτε η ανεύρεση μοσχεύματος από αποθηκευμένο ομφαλιοπλακουντιακό αίμα από δημόσια τράπεζα.

Τα πράγματα, όπως τονίστηκε στη συνέντευξη, τόσο ως προς την ύπαρξη μη συγγενών δοτών όσο και ως προς την αποθήκευση ομφαλιοπλακουντιακού αίματος σε δημόσιες τράπεζες στη χώρα μας είναι απογοητευτικά. Υπάρχουν μόνο 20.000, ενώ στην Κύπρο, με πληθυσμό 700.000, οι εθελοντές δότες είναι 110.000. Υπάρχει βραδύτητα στην εξέταση της συμβατότητας των δειγμάτων και στην ανάρτηση των αποτελεσμάτων στις κατάλληλες ιστοσελίδες.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι και η σχετικά συχνή άρνηση των εθελοντών δοτών να δεχτούν όταν αυτό τους ζητηθεί.