ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ: Επικοινωνιακή «πραγματικότητα» και αλήθεια

Από πρόσφατη κινητοποίηση ενάντια στο 24μηνο στο Μυστρά

«Θέλουμε η διαδικασία (σ.σ. των προσλήψεων) να είναι αξιοκρατική και να τοποθετούμε τους σωστούς ανθρώπους στις σωστές θέσεις. Παράλληλα, μέσω των μετατάξεων, που είναι σε εξέλιξη, στελεχώνουμε με μόνιμο προσωπικό, σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία, ώστε, όπου κάτι τέτοιο δικαιολογείται, όπως π.χ. στην περίπτωση της Ακρόπολης, αυτοί να λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο και το χειμώνα» (υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Π. Γερουλάνος).

«(...) μερικά πράγματα δεν πρόκειται να μειωθούν ούτε στο παραμικρό. Ενα από αυτά είναι και το πώς συμπεριφερόμαστε στον πολιτισμό. Συνεχίζουμε τα έργα δίχως καθυστέρηση» (ο ίδιος).

«(...) Πάνω από 300 αρχαιολογικά μνημεία και μουσεία ανά την επικράτεια έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, ενώ περίπου άλλα 50 βρίσκονται στο δρόμο προς αξιολόγηση» (Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων).

«(...) Τίποτα δεν έχει διαλυθεί και όλα συνεχίζονται κανονικά» (γγ ΥΠΠΟΤ, Λίνα Μενδώνη).

Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά κομμάτια του έντονου επικοινωνιακού «παζλ» που έχει ξεκινήσει να «συμπληρώνει» η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού το τελευταίο διάστημα και, πάντως, έρχονται αμέσως μετά τη νέα έξαρση αγωνιστικής κινητικότητας του έκτακτου - και όχι μόνο - προσωπικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.

Το θέμα όμως δεν είναι η ανάγκη της ηγεσίας του ΥΠΠΟΤ να «απαντήσει», με κάποιο τρόπο, στους εργαζόμενους, ούτε καν η προσπάθειά της να «εξωραΐσει» την άσχημη πραγματικότητα στις κρατικές δομές προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το θέμα είναι ακριβώς αυτή η κατάσταση.

Οπως προκύπτει από τη συνάντηση σωματείων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και άλλων φορέων (σ.σ. βλ. σημείωση) με αφορμή το συντονισμό τους στο θέμα του 24μηνου στο ΠΔ - «Παυλόπουλου» (σ.σ. είναι ο γνωστός περιορισμός των 24 μηνών πέραν των οποίων ο εργαζόμενος απολύεται χωρίς καν δικαίωμα επαναπρόσληψης στη ίδια θέση) τα πράγματα είναι σταθερά... χάλια.

Σε ό,τι αφορά στο 24μηνο που ουσιαστικά επιτάχυνε τον εργασιακό αποδεκατισμό των συμβασιούχων επαναβεβαιώθηκε ότι «έμπειρο και εξειδικευμένο επιστημονικό και εργατοτεχνικό προσωπικό αποκλείεται διά παντός από την εργασία» και ότι «εργαζόμενοι, όπως για παράδειγμα οι αρχαιολόγοι, με πολλά χρόνια σπουδών, μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους και με πολλά έτη εμπειρίας δεν μπορούν να ξαναεργαστούν μετά τη συμπλήρωση 24 μηνών εργασίας». Ετσι, «οι Υπηρεσίες δεν μπορούν να εκτελέσουν έργα ΕΣΠΑ, σημαντικά για την προστασία και την ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων, καθώς απαιτούν προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης και με μεγάλη εμπειρία, προβλήματα που εμφανίζονται πιο έντονα στην περιφέρεια, λόγω της υποστελέχωσης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας».

Αναλόγως θλιβερή είναι η κατάσταση και στα σχετικά με το αντικείμενο Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, όπου το 60% του προσωπικού είναι έκτακτο και από αυτό περικόβονται από το νέο ακαδημαϊκό έτος οι μισοί. «Πανεπιστημιακοί καθηγητές με εμπειρία, πλήθος δημοσιεύσεων και επιστημονικό έργο εκδιώκονται και τα πανεπιστήμια βρίσκονται στα πρόθυρα του να αντιμετωπίσουν προβλήματα λειτουργίας. Παρουσιάστηκε τέλος, το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν οι σπουδαστές ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους, γνωρίζοντας ότι σπούδασαν για να εργαστούν μόλις δύο χρόνια, γεγονός που υποβαθμίζει τις σπουδές και απαξιώνει το πτυχίο τους».

Εκπρόσωποι σωματείων όπως ο Παναγιώτης Κουτής (Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων) είπαν ότι «βιώνουμε έντονα τον εργασιακό μας αποκλεισμό», ενώ ταυτόχρονα «ο πολιτισμός δέχεται επίθεση, υποβαθμίζεται και υποχρηματοδοτείται. Οι αρχαιολόγοι δεχόμαστε ακόμη μεγαλύτερη πίεση» για να ολοκληρώνουν γρήγορα την έρευνα και να προχωρήσει το έργο, αφού «οι αρχαιότητες δεν εκλαμβάνονται ως πολιτιστικό αγαθό, αλλά ως εμπόδιο». Παραδέχθηκε ότι το αίτημα για άρση του «24μηνου» σημαίνει πρακτικά παράταση της εργασιακής ομηρίας, αφού δεν παραπέμπει σε μονιμότητα, αλλά σε συνέχιση της συμβασιουχικής δουλειάς και πέραν του 24μηνου, ωστόσο, η εφαρμογή του έχει φέρει σε δυσμενέστατη θέση τους εργαζόμενους που απολύονται και, βέβαια, βοηθά το αστικό κράτος για να μη στοιχειοθετείται κανένα εργασιακό δικαίωμα.

Ο Αρης Βάσιος (Σωματείο Εργαζομένων στην Αρχαιολογία Αρτας) είπε ότι και λόγω του 24μηνου απολύθηκε, σχεδόν, το σύνολο των περίπου 700 εργαζομένων που δούλευαν με διάφορες μορφές συμβάσεων σε αρχαιολογικά έργα στην Ηπειρο, μέσω του Γ' ΚΠΣ. Αυτό που απέμεινε είναι θλιβερό: Η ΛΓ' Εφορεία Κλασικών Αρχαιοτήτων - με ευθύνη για την Αρτα και Πρέβεζα - έχει μόλις δύο μόνιμους αρχαιολόγους αντί για 14 που προβλέπει ο Οργανισμός και κανέναν συντηρητή από τους 10 που προβλέπονται. Αντιστοίχως, η 18η Εφορεία Βυζαντινών, πάλι για δύο νομούς έχει μόνο 2 αρχαιολόγους...

Βέβαια, στην προπαγάνδα περί ΕΣΠΑ το ΥΠΠΟΤ «διαφημίζει» και χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αλλά χιλιάδες ήταν και αυτές που υπήρξαν στα προηγούμενα «πακέτα» και μετά χάθηκαν με την ολοκλήρωσή τους. Πέρα από το γεγονός ότι οι κοινοτικές χρηματοδοτήσεις γενικά έχουν καθαρά ταξικό προσανατολισμό και εξυπηρετούν ανάγκες του κεφαλαίου. Στην προκειμένη περίπτωση, το πολιτιστικό κομμάτι του ΕΣΠΑ είναι άμεσα συνδεδεμένο με την τουριστικοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, προς όφελος πάλι του κεφαλαίου που δρα στον τουρισμό.

Αν κάτι λοιπόν θα συνεχιστεί στο ΥΠΠΟΤ είναι η εργασιακή ομηρία, οι απολύσεις, η απληρωσιά και η εμπορευματική διαχείριση του πολιτισμού.

Σημείωση: Μεταξύ άλλων συμμετείχαν τα σωματεία: Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, Πανελλήνιο Σωματείο Εκτακτου Προσωπικού Υπουργείου Πολιτισμού, Σύλλογος Συντηρητών Αρχαιοτήτων & Εργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Σύλλογος Τεχνικών Συντήρησης Αρχαιοτήτων, Εργων Τέχνης και Εργων Ζωγραφικής, Σύλλογος Αποφοίτων και Σπουδαστών ΙΕΚ ειδικότητας Φύλακας Μουσείων και Αρχαιολογικών Χώρων, Σωματείο Εκτακτου Προσωπικού Αρχαιολογικών Εφορειών Πατρών - Πελ/νήσου - Αιτ/νίας και Ιονίων Νήσων, Σύλλογος Συμβασιούχων ΥΠ.ΠΟ ΒΔ Ελλάδας, Σωματείο Εργαζομένων στην Αρχαιολογία Αρτας κ.ά.